Welke medicatie kan maagkanker voorkomen als je geboren wordt met een afwijking in het CDH1 gen? Dit is de onderzoeksvraag van Jaimy Peters, student Geneeskunde en Biomedische Wetenschappen aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. In het kader van zijn Bachelorstage krijgt hij de kans om dit onderzoek uit te voeren onder leiding van professor Parry Guilford, de ontdekker van erfelijke maagkanker. Eind januari 2024 vliegt hij daarvoor naar Nieuw-Zeeland.
Waarom deze stage?
‘Ik wil graag onderzoek doen op het gebied van een erfelijke aandoening,’ vertelt Jaimy. In de opleiding biomedische wetenschappen leert hij onderzoek te doen naar oorzaken van ziekten bij de mens. Ook leert hij over mogelijke nieuwe behandelmethodes om deze te bestrijden. Docent en mentor MDL-arts Tanya Bisseling tipte Jaimy over onderzoek naar erfelijke maagkanker.
Jaimy: ‘De impact van de gen afwijking is heel erg groot. Alles wat ontdekt wordt, kan misschien een hele grote gezondheidswinst opleveren. Dat is mooi en voor mij interessant.’ Onder supervisie van patholoog Chella van der Post heeft Jaimy zich in Nederland voorbereid op het onderzoek dat hij in Nieuw-Zeeland gaat doen.
Biopten klaarmaken voor onderzoek
De patholoog onderzoekt de hapjes (biopten) die uit de maagwand worden genomen bij mensen met een CDH1 afwijking. Jaimy heeft meegekeken hoe patholoog Van der Post het weefsel uit de biopten klaar maakt voor pathologisch onderzoek. Jaimy: ‘Ik heb plakjes van de maag mogen bekijken. Vroeger ging dat onder de microscoop. Tegenwoordig worden ze ingescand en bekijk je ze via de computer. Je kunt dan ook veel verder inzoomen op het weefsel, waardoor je meer details kunt zien.’
Jaimy heeft de microscopische maag afwijkingen die voorkomen bij CDH1 leren herkennen. Daarnaast heeft hij ook hele dunne plakjes weefsel (coupes) leren snijden en bewerken voor wetenschappelijk onderzoek. ‘Mijn studie is vooral theorie,’ vertelt Jaimy. ‘In de eerste 3 jaar heb ik ongeveer 4 weken praktijk gehad. Ik had nog nooit echt weefsel coupes gesneden en in een pathologie laboratorium gewerkt. Heel leerzaam om dat nu wel te mogen doen.’
Kweken van mini maagjes
In UMC Utrecht leert Jaimy laboratorium skills bij Lars Kemp. Kemp doet onderzoek naar hoe maagcellen met een CDH1 afwijking zich ontwikkelen. Daarvoor kweekt hij zogenaamde mini maagjes (organoïden). ‘Je ziet geen mini maagje op tafel liggen,’ lacht Jaimy. ‘Het zijn slechts kleine druppeltjes cellen. Die liggen in vloeistof in een petrischaaltje, een bakje van 1 bij 1 centimeter. Met het blote oog kun je het nauwelijks zien.’
‘We willen precies weten hoe de machinerie binnenin een cel met een genafwijking werkt. Hoe ze weefsels beïnvloeden; wat er fout gaat waardoor zich kanker ontwikkelt. Het onderzoek en de kennis uit Utrecht is daarvoor heel belangrijk.’
Onderzoek naar medicatie tegen maagkanker
Professor Parry Guilford houdt zich bezig met onderzoek naar chemopreventie. Dit is medicatie die je geeft wanneer een patiënt het voorstadium van kanker heeft. Het voorkomt dat de kankercellen uitgroeien tot een complete tumor maar laat bij voorkeur de gezonde cellen met rust.
Jaimy: ‘Bij borstkanker is er bijvoorbeeld al onderzoek gedaan naar een zwakke plek in het DNA van patiënten met een afwijking in het BRCA gen. Die zwakke plek kan zo met medicatie gericht aangevallen worden, waardoor die cellen als het ware uit elkaar vallen. Zo’n zwakke plek hopen we te vinden in het DNA van patiënten met een CDH1 afwijking. Dan weten we beter welke medicatie we moeten ontwikkelen.’
Het verwerken van die data is lastig, het is niet zeker of dat lukt voordat Jaimy eind januari vertrekt richting Nieuw-Zeeland. ‘Mocht dit helaas niets opleveren, dan kan ik altijd aan de slag met de medicatie die professor Guilford in gedachten heeft. Wat dat betreft is er gelukkig genoeg materiaal beschikbaar om mee aan de slag te gaan.’
Nederlandse ervaring toepassen
Tijdens het onderzoek in Nieuw-Zeeland gaat Jaimy de medicatie eerst toevoegen aan losse cellen met een CDH1 afwijking in een petrischaaltje. Hij onderzoekt of deze hierdoor minder goed groeien of doodgaan. Daarna voegt hij medicatie toe aan mini-orgaantjes (organoïden) die borst- en maagweefsel nabootsen. Jaimy: ‘Ik vind onderzoek naar kanker heel erg interessant. Natuurlijk hoop ik iets bij te dragen aan het onderzoek naar erfelijke maagkanker. Het onderzoek wat professor Guilford doet, is in mijn ogen veelbelovend.’
